Grafika: After Nathaniel Dance-Holland, Public domain, via Wikimedia Commons
Percival Pott, angielski chirurg, w 1756r. w drodze do pacjenta, został zrzucony z grzbietu konia i doznał złożonego złamania otwartego podudzia. Odmówił swoim ratownikom natychmiastowego przeniesienia go z ulicy, zamiast tego zażądał, aby stworzyli prowizoryczne nosze z drzwi i słupów, a dopiero przy ich użyciu pozwolił się przetransportować.
Po zbadaniu uszkodzonej kończyny, wielu kolegów po fachu zaleciło Pottowi amputację, co w tamtych czasach było standardową procedurą w takiej sytuacji. Pott jednak nie zgodził się, a zamiast tego wypróbował na sobie metodę, którą zaproponował mu jego mentor, polegającą na wykorzystaniu nastawiania.
Noga Potta zrosła się bez komplikacji, co zapoczątkowało erę nowoczesnego leczenia otwartych złamań złożonych.
Historia ta, a również życie i działalność naukowa pana Potta, znajdują odzwierciedlenie w używanych dzisiaj eponimach medycznych.
Zasada Potta odnosi się do unieruchamiania złamanej, lub podejrzanej o złamanie kończyny:
W przypadku złamania kości długiej należy zastosować unieruchomienie obejmujące złamaną kość oraz dwa sąsiadujące stawy (np. w przypadku złamania kości łokciowej, unieruchomienie musi obejmować kość łokciową, staw nadgarstkowy oraz staw łokciowy).
W przypadku złamania w obrębie stawu unieruchomienie musi obejmować staw i dwie sąsiednie kości, które go tworzą (czyli w przypadku złamania w obrębie stawu łokciowego, należy unieruchomić staw łokciowy, kości przedramienia oraz kość ramienną).
* wyjątek stanowi złamanie kości udowej, gdzie ze względu na przebieg tętnicy udowej, zalecane jest unieruchomienie całej kończyny dolnej.
Złamanie, którego doznał Pott, nazywamy potocznie złamaniem Potta - złamanie strzałki 2-3 cale powyżej końca dystalnego, z jednoczesnym pęknięciem więzadeł przyśrodkowych i bocznym podwichnięciem kości skokowej.
O Pottcie warto też pamiętać, że to on jako pierwszy zauważył i opisał związek narażania na sadzę przez kominiarzy z częstszym występowaniem u nich nowotworów moszny.
See page for author, CC BY 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/4.0>, via Wikimedia Commons
Z kolei tzw. choroba Potta, również zauważona i opisana przez niego, odnosi się do gruźlicy kręgosłupa. Kręgi zaatakowane przez prątki rozmiękają i powodują skrzywienie kręgosłupa.
Case courtesy of Dr Pir Abdul Ahad Aziz, Radiopaedia.org, rID: 80875