Skala ASA (American Society of Anesthesiologists) jest rekomendowana przez ESAIC (European Society of Anaesthesiology and Intensive Care) do zróżnicowania ryzyka zgonu u pacjentów poddawanych operacjom niekardiochirurgicznym. Obecnie obowiązuje wersja skali z 2014r. i składa się z 5 stopni (poprzednia obowiązywała od 1963r. i zawierała 6 stopni).
Skala ASA wygląda następująco:
Stopień w skali ASA | Definicja |
ASA I | Pacjent ogólnie zdrowy, niepalący, spożywający alkohol w niewielkich ilościach |
ASA II |
|
ASA III |
|
ASA IV | Pacjent z bardzo ciężką chorobą układową, która stanowi o zagrożeniu jego życia (np. schyłkowa niewydolność nerek leczona nieregularnie dializami, zastoinowa niewydolność krążenia, organiczna wada serca z cechami ostrej niewydolności krążenia, świeży zawał mięśnia sercowego, EF<30%, niewydolność wątroby, niewydolność gruczołów dokrewnych) |
| Pacjent umierający, który z dużym prawdopodobieństwem umrze, jeśli nie zostanie poddany operacji (np. w przypadku pękniętego tętniaka aorty i głębokiego wstrząsu, w przypadku masywnego zatoru tętnicy płucnej) |
Po określeniu skali ASA u pacjenta, należy, zgodnie z ryzykiem powikłań okołooperacyjnych, wykonać badania dodatkowe (zgodnie z aktualnymi wytycznymi NICE): morfologia krwi, parametry układu krzepnięcia, ocena funkcji nerek, EKG, gazometria krwi tętniczej lub badanie czynnościowe płuc.
W ocenie ryzyka powikłań okołooperacyjnych należy wziąć pod uwagę ryzyko związane ze stanem pacjenta i ryzyko związane z procedurą - należy uwzględnić również:
- Wiek
- Występowanie chorób przewlekłych
- Zakres i czas trwania procedury operacyjnej
- Planowane techniki anestezjologiczne
- Zestaw umiejętności zespołu chirurgicznego
- Czas trwania operacji
- Dostępny sprzęt
- Potrzebne produkty krwiopochodne
- Leki
- Potrzebne implanty
- Oczekiwana opieka pooperacyjna